Motivasyonun tutum ve davranışlarımız üzerinde düşündüğümüzden daha fazla etkisi var. Hatta yüksek performans, ön yargılarımızı alt etmemize bile yardımcı olabiliyor.

Virginia Üniversitesi’nden Sophie Trawalter ve Jordan Axt, motivasyon ve tutumlarımızın etnik kökenlere dair davranışlarımıza nasıl etki edeceğini anlamak için bir çalışma yürüttüler. Çalışmada katılımcılara 120 adet siyahi ve beyaz yüzün arasından sürekli seçim yaparak olabildiğince çok puan kazanmaları söylendi. Siyahi ve beyaz yüzleri iyi ve kötü olarak gösteren 2 farklı durum sunuldu. Bir durumda, siyahi yüz seçildikçe puan kazanılırken, beyaz yüz seçildiğinde puan kaybediliyordu. Tam tersi durumda ise, siyah yüz puan kaybettirirken, beyaz yüz puan kazandırıyordu.

Araştırma sonuçları ilginç: katılımcılar siyahi suratların daha çok puan kaybedip, beyazların puan kazandırdığı durumda daha iyi bir performans sergiledi. Tam tersi durumda ise daha kötü bir performans sergiledi. Bu sonuç,  beyaz yüzleri bilinçsizce daha çok tercih ettiklerini gösteriyor. Fakat görevler devam ettikçe, motivasyonun etkisini de görüyoruz. Beyaz yüzlerin puan kazandırdığı durumda, performansın gelişme göstermediği; ancak tam tersi durumda, katılımcıların görevi daha iyi tamamlamak için daha büyük bir motivasyonla gelişim sağladıkları ortaya çıktı.

Siyahi yüzlerden puan kazanıldığı durumda, katılımcıların olağanüstü bir çaba sarf ettiği görülüyor. Ayrıca, bu kişilerin etnik kökene yönelik ön yargılardan kaçındıkları ve bunun için seçimlerini daha fazla farkındalıkla yaptıkları gözleniyor.

Detaylar için kaynak

Axt, J.R. & Trawalter, S. (2017). Whites demonstrate anti-Black associations but do not reinforce them. Journal of Experimental Social Psychology, 70, 8-18.