Kalitesiz uyku ve genel olarak uyku sorunları fiziksel ve ruhsal sağlığı olumsuz etkiliyor. Ergenlerinse önemli bir kısmının yeterli uyku alamadığı biliniyor. Bu durum, ergenlerin zaman içinde bilişsel ve fiziksel bazı sorunlar yaşamalarına da sebep olabiliyor.
Alabama Üniversitesi’nde Sylvie Mrug öncülüğünde yapılan bir çalışmada Afrika kökenli ergenlerin uyku süresi ve yaşadıkları uyku sorunları hem ergenlerin kendi algıları hem de ebeveynlerin algılarına bakılarak incelendi. Yapılan çalışmada ergenlere bir stres testi uygulandı ve bu test aracılığı ile strese verdikleri fizyolojik tepkiler ölçüldü. Bu test, katılımcıların bir seyirci önünde konuşma ve bir dizi matematik sorularını yanıtlamalarını içeren bir test. Her katılımcıdan bu stres testi öncesi ve sonrasındaki kortizol seviyelerine bakılmak için tükürük örnekleri de alındı. Daha sonra ise hem ergenler hem de ebeveynleri, ergenlerin uyku deneyimlerine yönelik bazı sorulara yanıtlar verdi.
Ergenlerin en sıklıkla yaşadıkları uyku sorunlarının sabah uyanmak için birden fazla uyarana (alarm gibi bir hatırlatıcıya) ihtiyaç duymaları, gece yeterli uyku alamamaları ve gün içinde yorgun ve uykulu hissetmeleri olduğu görüldü. Uyku sorunları arttıkça kortizol seviyesinin de arttığı, yani uyku sorunlarının stres yaşantısını tetiklediği gözlendi. Bunun yanında ilginç olan bir sonuç, çok uzun süreli uykunun da stresi tetiklemesi. Uyku sorunlarının yüksek kortizol seviyesi üstünde yarattığı etkinin ise kızlarda daha güçlü olduğu ortaya çıktı. Bu da kızların kalitesiz uykudan erkeklere oranla daha fazla etkilendiğini gösteriyor.
Araştırmacılar, uyku sorunları yaşayan ergenlerin strese karşı daha fazla tepki verdiğini ve bunun da akademik yaşamlarını ve fiziksel sağlıklarını olumsuz etkileyebileceğini söylüyor.
Detaylar için kaynak
Sylvie Mrug, Anna Tyson, Bulent Turan, Douglas A. Granger. (2016). Sleep problems predict cortisol reactivity to stress in urban adolescents. Physiology & Behavior, 155: 95.