Ebeveynlerin çocuk yetiştirmede öncelikli hedefi, içinde yaşadığımız dönemin koşullarına ve popüler kültürel etkenlere göre değişiyor. Kimi ebeveyn erdemli, ahlaklı, sevgi dolu bir çocuk yetiştirmeyi amaçlarken, kimi ebeveyn ise başarı, güç ve kariyer odaklı olabiliyor. Başarı odaklı ve hırslı ebeveynlerin çocuklarının bu yarışta psikolojik olarak daha fazla yara alıp almadığı ise önemli bir araştırma konusu.

Morgan E. Peck ebeveyn davranışlarının, çocuğun beyin fonksiyonlarını etkileyerek kaygı problemine yol açabileceği hipoteziyle, 3 yaşındaki 300 çocuk ve ailesini 3 yıl boyunca takip eden bir çalışma yürüttü.  Bu dönem boyunca ebeveynlerin çocuklarına yönelik davranışları gözlemsel yöntemler ve anketler ile değerlendirildi. Sonuçlar, aşırı disiplinli, performans ve başarı odaklı, çocuklarından yüksek başarı bekleyen ve bu başarıya ulaşmak için kontrolcü davranışlar sergileyen ebeveynlere maruz kalan çocukların 6 yaşına geldiklerinde, beyin fonksiyonlarının hatalara karşı daha duyarlı olduğunu, beyinlerinin hatayı fark etme ve denetlemeyi sağlayan kısmının diğer çocuklara oranla daha büyük olduğunu ve bu sebeple kaygı problemlerine daha yatkın olduklarını gösterdi.

Sonuçlar, literatürde “kaplan” ebeveynlik olarak geçen bu tutuma maruz bırakılan çocukların ebeveynleri tarafından yöneltilen eleştirileri içselleştirdiklerini ve bunun sonucunda beyin fonksiyonlarının değişip hatalara karşı daha duyarlı hale geldiğini ve bu durumun kaygı problemlerini artırmada önemli rol oynadığı yönünde. Ayrıca uzmanlar ebeveynleri, çocuklara katı disiplin uygulayarak hatalarına sert eleştirilerle yaklaşmaktansa, onlara karşı daha sevecen, duyarlı ve kucaklayıcı davranmak gerektiği konusunda uyarıyor.

Detaylar için kaynak

Peck, M. E. (2015). Harsh, Critical Parenting May Lead to Anxiety Disorder Symptoms. Scientific American Mind, 26(3); 16-17.