Fazla ve sağlıksız yeme alışkanlığı pek çok ülkede önemli bir sağlık sorunu. Fazla yeme davranışına nelerin sebep olabileceği konusunda çok sayıda araştırmaya rastlıyoruz. Kişinin kendisini kötü (örneğin depresif) hissetmesinin bu davranışta etkili olabileceği sonucuna ulaşılan çalışmalar var. Peki yoğun olumlu duygular da olumsuzlar gibi fazla yemeye neden olabilir mi?
Catharina Evers ve ekibi yakın zamanda yaptıkları bir araştırmada bu etkiyi test etti. Bir grup katılımcıya eğlenceli içeriğe sahip kısa bir video izlettirildi ve olumlu duyguları artırıldı. Diğer gruba ise nötr bir video izletildi. Sonrasında ise çikolata, işlenmiş yemiş, şeker gibi sağlıksız besinlerin olduğu 3 kap yiyecek sunuldu. Olumlu duyguları artırılan katılımcıların bu yemeklerden daha fazla (yaklaşık 100 kalori fazla) yediği görüldü. Araştırmacılar bir diğer çalışmalarında ise katılımcılardan hoşlarına giden güzel bir yaşantıyı hatırlamalarını ve zihinlerinde yeniden yaşamalarını; diğer bir gruptan olumsuz ve üzücü bir yaşantıyı hatırlayıp zihinlerinde yeniden yaşamaya çalışmalarını; üçüncü bir gruptan ise herhangi nötr bir günlük olayı hatırlamalarını istedi. Tüm bu katılımcıların yeme miktarlarına bakıldı. Hem olumlu olayları hatırlayıp iyi hissetden hem olumsuz olayları hatırlayarak kötü hisseden katılımcıların nötr olayları hatırlayanlardan (yani duyguları da olumlu veya olumsuz etkilenmeyenlerden) daha fazla yemek yediği gözlendi. Son olarak bir grup katılımcı 7 gün boyunca hem ne yediğini hem duygusal durumunu günlük şeklinde not etti. Bu çalışmada ise olumlu duyguları takip eden yeme miktarının olumsuzları takip eden yeme miktarından daha fazla olduğu ortaya çıktı.
Kısaca bu araştırma, olumlu duyguların, yani kendimizi iyi hissetmemizin sağlıksız beslenmede olumsuz duygular kadar, hatta zaman zaman onlardan daha fazla etkili olabildiğini gösteriyor. Yeme alışkanlıklarımızı anlamak adına duygularımızı, bunların yoğunluğunu ve sıklığını anlamak önem taşıyor.
Detaylar için kaynak
Evers, C. et al. (2013). Good mood food. Positive emotion as a neglected trigger for food intake. Appetite 68, 1–7.