Ebeveynlerin çocuk yetiştirme ve çocuklarını sosyalleştirme davranışları, çoğu zaman kendi tutum, değer ve hedefleri doğrultusunda şekillenir. Bu bağlamda ebeveynlerin sosyalleştirme hedeflerini; değer verdikleri ve çocuklarında görmek istedikleri özellikler oluşturur. Yapılan araştırmalarda ebeveynlerin çocuk sosyalleştirme hedeflerinde ailenin eğitim durumunun, aile yapısının, kültürün ve sosyo-ekonomik düzeyin etkili olduğu ortaya koyulmuştur. Çocuğun sosyalleşmesinde özellikle annenin rolünün daha etkili olması da yine yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır.

Ülkemizde Yağmurlu ve arkadaşlarının yaptığı bir araştırmada ise düşük ve yüksek eğitimli annelerin uzun süreli sosyalleştirme hedeflerindeki farklılık ve benzerlikler incelendi. Yaşları 24-39 arasında değişen 40 anne ile yapılan çalışmanın sonuçlarına göre; yüksek eğitimli annelerin, çocuklarında özerklik ve kendini geliştirme hedeflerine daha fazla vurgu yaptığı görüldü. Buna karşın düşük eğitimli annelerin ise; itaatkâr ve uysal olma, saygı gösterme gibi özellikleri daha fazla vurguladığı gözlendi.

Bu farklılığın yanı sıra her iki gruptaki annelerin ortak hedeflerinde ise, okul ve iş yaşamında başarılı olmak, insanlarla sıcak ilişkiler içinde olmak, kötü alışkanlıklardan uzak durmak, sınırlarını bilmek, kibirli ve inatçı olmamak gibi hedeflerin olduğu belirlendi. Ayrıca araştırmada ne düşük eğitimli annelerin ne de yüksek eğitimli annelerin sosyalleştirme beklentilerinde çocuğun cinsiyetine göre bir farklılık olmadığı saptandı.

Detaylar için kaynak

Yağmurlu, B., Dost, A., Çıtlak, B., Leyendecker, B.(2009). Türk annelerinin çocuk sosyalleştirme hedeflerinde eğitime bağlı olarak gözlemlenen farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi,24(63), 1-15.