Ebeveynleri tutuklu olduğu için onlardan uzak yaşayan ve onlarla sağlıklı bir iletişim içinde olamayan binlerce çocuk bulunuyor. Bu durum, çocukların sadece ebeveynleriyle ilişkilerine değil; aynı zamanda sosyal, duygusal ve akademik gelişimlerini de yakından etkiliyor. Ebeveynleri tutuklu olan çocuklarla ilgili nispeten daha az bilimsel çalışma yapılsa da yakın zamandaki bir araştırma, bu alanda ilginç bir konuya açıklık getirmeye çalıştı.

Dallaire ve arkadaşları, bir ebeveyni tutuklu olan çocukların akademik başarılarını değerlendirmek için iki çalışma gerçekleştirdi. Çocuklarla ilgili bilgiler, çocukların aileden sonra en fazla iletişim içinde olduğu öğretmenlerinden alındı. 30 öğretmenin katıldığı ilk çalışmada, tutuklu ebeveynleri olan çocukların akademik başarıları, anne ya da babanın tutukluluk durumu, çocuğun kiminle yaşadığı, çocukta gözlemledikleri davranışsal değişimler vb. gibi bilgiler alındı.

İlk çalışmanın sonuçlara bakıldığında, öğretmenlerin çocukların aile hayatını kaotik olarak değerlendirdikleri ve çocuklarda sınıf ortamında duygusal ve davranışsal tepkiler gözlemledikleri görüldü. Ayrıca küçük çocukların ebeveynlerin tutuklu olmasından daha çok etkilendikleri ve annenin tutuklu olmasının babanın tutukluluğundan daha önemli olduğu; ebeveynleri tutuklu olan çocukların okul ortamında etiketlendiği belirtildi.

İkinci çalışma ise ilk okul öğrenci ve öğretmenlerini içerdi. Öğretmenlere, sınıfına yeni katılan bir öğrencinin “annesinin cezaevinde olduğu”, “annesinin rehabilitasyon merkezinde olduğu”, “annenin hiç olmadığı” ve “annenin eğitimden yoksun olduğu” gibi 4 farklı durumunun ve farklı cinsiyette öğrencilerin olduğu bir senaryo ve bu senaryo içerisinde öğrenciden beklenen davranışların olduğu bir liste verildi. Bu ikinci çalışmanın sonuçlarına bakıldığında ise, öğretmenlerin verilen senaryolar içerisinde annesi cezaevinde olan çocukların diğerlerine nazaran daha az yetkinliğe sahip olduklarını ve kız çocukların erkek çocuklara nazaran daha yetkin olduğunu düşündükleri ortaya çıktı.

Bu iki çalışma, hem ebeveyni tutuklu öğrencilerin akademik durumları, hem de öğretmenlerin bakış açıları bakımından önemli.

Detaylar için kaynak

Dallarie, D. H., Ciccone, A., & Wilson, L. C. (2010). Teachers’ expectations with and expectations of children with incarcerated parents. Journal of Applied Developmental Psychology, 31, 281-290.