Hepimiz izlediğimiz film ve filmdeki karakterler üzerine düşünmüş, onlarla sevinip üzülmüşüzdür.  Sevdiğimiz filmler, unutamadığımız karakterler vardır. Sinema filmlerinin insanlar üzerindeki etkisine önemli bir örnek olan sinematerapi ise, psikoterapide süreci hızlandırmaya yardımcı olmak amacıyla olduğu kadar, başlı başına bir terapi alanı olarak da kullanılır. Pek çok sorun alanında danışanlara yardım etmek için bir yöntem olarak kullanılan sinematerepinin yararlı olduğu konularda biri de mükemmeliyetçilik. Sinematerapinin mükemmelliyetçilik ve insanların mükemmelliyetçiliğe bağlı zihinsel kalıpları üzerinde nasıl bir etki yaratacağını gösteren bir çalışma gerçekleşti yakın zamanda.

Türkiye’de yapılan bu araştırmada, bir grup katılımcıdan “Günden Kalanlar” (The Remains of the Day,1993) isimli filmi seyretmeden önce mükemmeliyetçilik ve mükemmeliyetçiliğe bağlı düşünce kalıpları ile ilgili bilgi toplandı. Filmden sonra ise yine benzer bilgiler alındı. İkinci bir gruba ise farklı olarak filmden sonra mükemmeliyetçiliğin tanımı ve mekanizmaları ile ilgili filmden örneklendirmelerle kısa bir bilgilendirme yapıldı ve aynı ölçekler uygulandı. Her iki grup da 10 gün sonra tekrar aynı ölçekleri doldurdu.

Sonuçlar, her iki grubun da mükemmeliyetçilik puanlarında filmi izledikten sonra azalma olduğunu gösterdi. Üstelik bu değişim 10 gün sonra da devam etti. Yani bu sonuca göre izlenen bir film, insanların mükemmeliyetçi düşüncelerinin azalmasında etki bırakıyor ve bu etki uzun süreli olabiliyor. Ancak iki grup katılımcı karşılaştırıldığında, mükemmeliyetçilikle ilgili kalıp yargılar üzerindeki etkisi bakımından bir fark bulunamadı. Bu da sinema filminin kişiler üzerinde tutum ve davranışlarını değiştirecek kadar etki bıraksa da genel yargı kalıplarını değiştirecek kadar etkili olmadığı anlamına geliyor.

Filmden sonra yapılan kısa bilgilendirmenin de sonuçları anlamlı şekilde etkilemediği görüldü. Katılımcıların büyük çoğunluğu filmdeki karakterle özdeşleşme göstermese de mükemmeliyetçilik tutumlarında önemli bir düşüş gözleniyor. Araştırmacılar bu düşüşün filmdeki mükemmeliyetçi karakterin başına gelen olumsuz olaylardan etkilenmiş olabileceğini öne sürüyor. Yani kişinin filmdeki olaylara duygusal bir tepki verdiği ve bu tepkinin uzun süre kalıcı olabilecek kadar da kuvvetli olduğu görülüyor.

Kısaca sonuçlar sinematerapinin bireylere içgörü kazandırmak ve tartışma ortamı yaratmak için verimli bir yöntem olduğunu yönünde.

Detaylar için kaynak

Aka, B. T., Gençöz, F. (2010). Sinematerapinin mükemmeliyetçilik ve mükemmeliyetçilikle ilgili şemalar üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 25 (65), 69-77.