İşyerlerinde cinsel veya cinsiyetçi yapısı olan “istenmeyen” davranış olarak tanımlanan cinsel taciz, dünyada oldukça yaygın.  Günümüzde kadınlar,  hem iş gücünde varlıklarının doğru kabul edilmesi için çaba harcıyor, hem kendilerine yönelik olumsuz davranışlarla mücadele ediyor. Türkiye’de de işgücünde kadın sayısının giderek artmasıyla birlikte “işyerlerinde cinsel taciz” araştırmacıların dikkatini çekmeye başlayan bir konu oldu.

Toker ve Sümer yaptıkları bir araştırmada, Türkiye’de işyerlerindeki cinsel tacizin nasıl algıladığını inceledi. İki aşamadan oluşan bu araştırmanın ilkinde, çalışan kadınlarla görüşülüp kadınların işgücünde cinsel taciz olarak kabul ettikleri davranışlar belirlendi. İkinci aşamada ise cinsel taciz algısını etkileyen faktörler araştırıldı. Farklı kurumlarda çalışan 350’nin üzerinde kadınla yapılan araştırmada cinsiyetçi düşmanlık, ilgi yağcılığı, cinsel saldırganlık, fiziksel cinsel suç, cinsel rüşvet ve zorlama davranışları incelendi.

Araştırma, çalışan kadınların çoğunun fiziksel cinsel saldırı, cinsel rüşvet ve zorlamayı kesinlikle cinsel taciz olarak algıladıklarını; ilgi yağcılığını ve cinsel düşmanlığı orta derecede cinsel taciz olarak görüdüklerini ve son olarak cinsiyetçi düşmanlığı ise cinsel taciz olarak algılamadıklarını ortaya koydu. Ayrıca sonuçlar, kendilerine duydukları saygının yüksek olduğu kadınların tüm sosyal cinsel davranışları, kendilerine olan saygıları düşük olan kadınlara göre daha fazla taciz olarak algıladıklarını gösterdi. Ayrıca olumsuz duygu seviyesi yüksek olan (kendini nispeten mutsuz hisseden) kadınların ise hafif tip olarak nitelendirilen davranışları (ilgi yağcılığı, cinsel düşmanlık, cinsiyetçi düşmanlık) daha fazla taciz olarak algıladıklarını gösterdi. Başka bir sonuç ise, kadınların toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumların daha eşitlikçi hale gelmesiyle birlikte soysal cinsel olayların daha fazla taciz olarak algılanması.

Sonuç olarak Türkiye’de çalışan kadınların iş yerinde erkeklerin sergilediği bazı davranışları, özellikle cinsel rüşvet ve zorlamaları taciz olarak algıladıkları yönünde. Bunun yanında kendiyle ilgili daha olumlu duygular besleyen kadınların ise araştırmada incelenen tüm cinsellik içeren davranışları taciz olarak algılaması dikkat çekiyor.

Detaylar için kaynak

Toker Y.& Sümer C. (2010). Workplace sexual harassment perception in the turkish context and the role of individual differences. Applied Psychology: An International Review., 59 (4), 616–646 doi: 10.1111/j.1464-0597.2010.00420.x