İlk arkadaşımız olan kardeşlerimizle ilişkimiz, bu ilişkide yaşanılan çatışmalar, ilişkideki yakınlık gibi faktörler çocukluktan itibaren kişisel ve sosyal gelişimimizi yakından etkiler. Peki oldukça karmaşık olabilen ve bizim için çok önem taşıyan kardeş ilişkilerinin kalitesini neler etkiliyor? Hangi kişilik özelliklerimiz ve hangi algılarımız kardeşler arasındaki ilişkilerde önemli rol alıyor?
Bu sorulara yanıt arayan araştırmacılar Finzi-Dottan ve Cohen, ailenin kardeşlerden birini kayırma ve kardeşlere eşit davranmama durumunda kardeş ilişkilerinin nasıl etkilendiğini; bunun yanında narsistik kişilik özelliği ve kardeşler arasındaki benzerlik/farklılıkların ilişkilerine nasıl yansıdığını araştırdı. Araştırmada 21-32 yaş aralığındaki katılımcılar incelendi.
Araştırma sonucu öncelikle kardeşler arasındaki yakınlık hissini kadınların erkeklere nazaran daha yoğun olarak yaşadığını gösterdi. Kardeşler arasındaki çatışmanın kız kardeşler arasında daha fazla yaşandığı; aradaki yaş farkının fazla olmasının ise çatışmaları arttırdığı görüldü. Ayrıca daha genç kardeşler arasında, yaşı daha büyük olanlara oranla daha fazla çatışma olduğu belirtildi. Kardeşlerin birbirine olan yakınlığını olumsuz etkileyen faktörler arasında ise kardeşinin anne ve babası tarafından kayırıldığı düşüncesinin yer aldığı ortaya çıktı. Bununla birlikte babası tarafından ilgi görmeyen/gözde olmayan çocuk olmanın ise kişinin narsistik özelliğini şiddetlendirdiği, bunun da kardeşler arasındaki sıcaklığı azalttığı gözlendi.
Araştırmanın önemli mesajlarından birisi, anne babasının gözdesi olduğunu hisseden çocukların, bunun tersi hissedenlere göre kardeşleriyle olan ilişkilerini daha olumlu olarak algıladıkları. Diğer önemli bir nokta ise anne baba tarafından reddedilen, ilgi görmeyen veya değer verilmeyen çocuklarda narsistik eğilimlerin arttığı, bunun da kardeş ilişkilerine olumsuz yansıdığı şeklinde karşımıza çıkıyor.
Finzi-Dottan, R. & Cohen, O. (2011). Young adult sibling relations: The effects of perceived parental favoritism and narcissism. The Journal of Psychology, 145(1), 1-22.