Bir spor takımının taraftarı olmak birçoğumuz için taraftar olmanın ötesinde anlamlar taşır. Hatta kimilerimiz için desteklediğimiztakımımız, yaşamın tam merkezinde bile yer alabilir. Takım taraftarları her sezon öncesinde pek çok beklenti içerisine girer. Ancak sezon sonunda takımlarının başarısı taraftarların beklediği şekilde olmadığında, birtakım hayal kırıklıkları oluşabilir. Peki bu hayal kırıklıklarını tetikleyen faktörler nedir?
Araştırmacı Rainey ve arkadaşları, Amerikan futbolu taraftarlarının sezon sonunda takımlarının başarısızlıkları sonucu yaşadıkları hayal kırıklıklarını ve bunu etkileyen faktörleri inceledi. Ortalama 29 yıllık Cleveland Browns taraftarı olan kadın ve erkeklerin katılımıyla gerçekleşen araştırmada, sezon başında katılımcıların takımlarından bekledikleri performans ve kendilerini takımla ne derece özdeşleştirdikleri ölçüldü. Sezon sonunda ise aynı katılımcıların sezon boyunca gittikleri maç sayısı, takım forması veya maç biletleri için harcadıkları para miktarı ve takımın performansına dair yaşadıkları hayal kırıklığı düzeyi belirlendi.
Araştırma, taraftarlar kendilerini takımla ne kadar özdeşleştirmişse, sezon sonunda takım başarısız olduğunda o kadar fazla hayal kırıklığı yaşadığını gösterdi. Yani taraftar kendini takımla ne kadar özdeşleştirirse, takımın herhangi bir başarısızlığında hayal kırıklığı yaşama ihtimalinin o kadar fazla olduğu görüldü. Bunun yanında taraftarların sezon sonunda takımlarının kazanmasını beklediği maç sayısı arttıkça, sezon sonunda yaşadıkları hayal kırıklıklarının da arttığı görüldü. Ayrıca takımın kendi sahasında oynadığı maçlardaki başarısızlıklarda, deplasman maçlarına göre daha fazla hayal kırıklığı yaşandığı ortaya açıktı.
Sonuçta takım taraftarlarının takıma kendilerini yakın hissetmesi, takımlarından yüksek beklentileri olması gibi faktörlerin, sezon sonunda takımın başarısızlığı sonucunda yaşanan hayal kırıklıklarını arttırmada etkili olduğu görülüyor. Bu araştırma Amerikan futbol taraftarları ile yapılmış olsa da futbol başta olmak üzere diğer spor dalları için de geçerli olabileceği düşünülüyor.
Detaylar için kaynak
Rainey, D., W., Yost, J., H., & Larsen, J. (2011). Disappointment theory and disappointment among football fans. Journal of Sport Behavior, 34(2), 175-187.