Çocuk sahibi olmak, beraberinde güzelliklerle birlikte birtakım zorlukları da getiriyor. Bu durumun özellikle çalışan anneler için zorlayıcı olduğunu söyleyebiliriz. Doğumdan sonra annenin işe dönme süreci ve bebeğin bakımını üstlenecek nitelikli birini bulma veya bir akrabadan yardım isteme konusundaki sıkıntı, anne adaylarını hamileliğin ilk aylarından itibaren düşündürmeye başlıyor. Peki annenin bebek bakım tercihlerini ve işe dönme süreçlerini neler etkiliyor?

Ankara Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve North Carolina Üniversitesi akademisyenleri, bu konunun farklı boyutlarını inceliyor. Test ettikleri kuramsal modelde, çalışan annelerin bebek bakımıyla ilgili kararlarını etkileyen faktörler (demografik özellikler, çevresel etkiler, inanç ve tutumlar, bebeğe bakım arama, işe dönme gibi) bir araya getiriliyor.  Araştırma için evli, ilk çocuğuna hamile, çalışan, 19 ile 40 yaş arasında, farklı eğitim ve meslek gruplarını temsil eden 200  kadınla, doğumdan önceki ve sonraki 6. ve 8. aylar arasında  görüşmeler yapıyor.

Araştırma sonuçlarına bakıldığında kadınların çoğunun bebek bakımı için kendilerini veya aile içinden birini tercih ettikleri görülüyor. Annenin gelir seviyesi arttıkça, bebek bakımı konusunda seçeneklerinin de çoğaldığı, böylece işe dönme konusunda  daha esnek olabildikleri gözleniyor. Bunun yanında eğitim seviyesi ve maddi seviyenin yüksek olması, işe dönme konusunda olumlu bir tutum sergilemede etkili oluyor. Ayrıca çalışma saatlerinin esnek olması, annenin doğumdan sonra işe dönme planlarını olumlu etkiliyor. Bununla birlikte doğum öncesinde bebeğe kendisinin bakmasının doğru olacağını söyleyen anneler, doğumdan sonra bu konuda daha fazla esneklik gösteriyor.

Bu araştırma, annenin bebek bakımıyla ilgili seçiminde en önemli ve etkili sınırlamanın annenin işiyle ilgili koşullar ve gelir düzeyinin olduğunu; dolayısıyla çalışma yaşamına dair doğum sonrası izin politikası açısından bir fikir vermesi sebebiyle önem taşıyor.

Detaylar için kaynak

Sayıl, M., Uçanok, Z., Güre, A. & Pungello, E. P. (2009). Çalışan ve ilk kez anne olan kadınların bebeklerinin bakımı ve işe geri dönme süreci: İleriye dönük çoklu etkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 24, 1–14.