Yakın ilişkilerde, özellikle kendimize bir tehdit olarak algıladığımız durumlarda veya bir kayıp yaşadığımızda, kıskançlık en çok öne çıkan duygulardan. Kıskançlığın en çok hangi durumlarda ve karşımızdakinin hangi davranışlarına tepki olarak ortaya çıktığını belirlemek ise oldukça önemli. Çünkü bu sayede partnerler arasındaki anlaşmazlık ve çatışmaların nedenlerini belirlemek daha kolay.

Kıskançlık uyandıran en önemli partner davranışlarını ve bu davranışların kişide ne derece kıskançlık yarattığını belirlemek üzere, araştırmacı Pieternel Dijkstra ve arkadaşları Hollanda’da bir dizi çalışma yürüttüler. Konuyla ilgili uzun soluklu bir bilimsel yayın taramasından sonra, araştırmacılar kıskançlık davranışı olarak görülen 50’ye yakın davranış belirledi ve bu davranışları test etmek üzere bir ölçek geliştirdi. Bu ölçekte bireylere “Eğer partneriniz buradaki davranışlarda bulunsa ne derece kıskançlık hissedersiniz?” sorusu yöneltildi. Bu uygulama birkaç ayrı katılımcı grubunda gerçekleştirildi.

Araştırma sonuçları 4 farklı “kıskançlık uyandıran” davranış kategorisi belirledi. Bunlar: Aldatma ile ilgili şüphe uyandıran davranışlar, sadakatsiz davranışlar, internette sadakatsizlik ve son olarak pornografi. En fazla kıskançlık uyandıran davranışlar ise açıkça aldatma davranışları (özellikle cinsel ilişkiye girme ve aşık olma) olarak ortaya çıktı. Bunu, partnerin modern iletişim yolları ile (örneğin internet ve telefon) bir başkasıyla duygusal ve romantik bir ilişkiye girmesi izledi. Bunun yanında partnerin sadakatsiz davranışlarına yaşı büyük olan katılımcılar daha az kıskançlıkla tepki verirken, gençler daha fazla kıskançlık duyacaklarını belirttiler. Ayrıca kadınların, partnerlerinin bir başkasıyla cep telefonu ve internet aracılığı ile duygusal bir paylaşım yapması karşısında oldukça fazla kıskançlık duyacakları, hatta bunun yüzyüze iletişimden daha fazla kıskançlık uyandıracağı ortaya çıktı.

Çalışma, özellikle modern iletişim araçları ile yapılan iletişimin kıskançlık duygularını uyandırmada oldukçu etkili olduğuna dair ipuçları veriyor.

Detaylar için kaynak

Dijkstra, P., Barelds, D.P.H. & Groothof, H.A.K. (2010). An inventory and update of jealousy-evoking partner behaviors in modern society. Journal of Clinical Psychology and Psychotherapy, 17(4), 329-345.